Tatlı krizi neden olur

Bazen öyle geceler olur ki, aniden tatlı bir şeyler yeme ihtiyacı duyarsınız ve tatlı yemeden rahat edemezsiniz. Bu durumu genelde tatlı krizleri diye adlandırsak ta aslında söylemek istediğimiz şey karbonhidratlar ile ilgilidir. Aniden bastıran tatlı yeme ihtiyacı, yemek yedikten hemen sonra acıkma ve gece saat 21:00 den sonra tatlı bir şeyler atıştırmak gibi durumlar aslında ensülin denen hormona ağlanabilir ve göbek eritmek için tam bir düşmandır.

Eğer karın bölgenizde aşırı yağlanmanız var ise ve tatlı krizi sizin için olağan bir durum arz ediyorsa mutlaka bir endokrinoloji uzmanına görünmeli, insülin ve glikoz seviyelerinizi beraber değerlendirilmelisiniz. Hatta fazla kilolarınızın sorumlusu bu değerlerdeki bozukluk bile olabilir. Bu, şu demek; yedikleriniz enerji olarak kullanılamayıp yağ olarak depolanıyor olabilir.

Neden yağlanıyorsunuz?

Ensülin potansiyel bir anabolik (kas yapan) hormon olduğu halde aynı zamanda insan vücudunda yağlanmayı seven ana hormondur. Vücudun ensülin salgılaması, depolanmış olan yağların enerji olarak yakılması işlemini durdurur.

Peki, esülin nedir?

Ensülin, kan şekerini düşürmeye yarayan bir hormondur.

Ne işe yarar bu hormon?

Yemek ile almış olduğumuz karbonhidratlar, sindirim sistemi tarafından glukoza (şeker) indirgenirler. Sindirilerek kana karışan glukoz pankreası uyarır. Pankreas, glukozun hücre içine girmesini sağlayan insülini hormonu üretmeye başlar.

Glukoz ne işe yarar?

Sindirim sonrası insülin ve glukoz damarlarda dolaşmaya başlar. İnsülin, glukozun hücre içine girmesini sağlar. Bu şekilde glukoz enerji kaynağı olarak kullanılabilir hale gelir. Hücre içine giremediği durumda ise kanda yükselmesi, kan şekerinde artış (hiperglisemi) olarak adlandırılır. Kan şekerinde düşme ise bunun tam tersidir.

Glisemik indeks nedir?

Glisemik endeks, yani GI, tükettiğimiz karbonhidratların kan şekeri değerlerini nasıl etkilediğini ölçen bir değer tablosudur.

Ö Sindirim sırasında hızlı emilen karbonhidratlar kana hızla ensülin salgılanmasına yol açarlar, bu yüzden yüksek GI değerine sahiptirler.

Ö Yavaşça sindirilen karbonhidratlar ise çok daha yavaş ensülin etkileşmesi yaptıklarından, onlara daha düşük bir GI değeri verilmiştir.

Tamam, iyi hoşta… bunların tatlı krizleriyle ne alakası var?

Akşam yemeklerinde basit karbonhidratlar diye adlandırdığımız glisemik endeks değeri yüksek besinler tüketmeniz, hızlı bir şekilde ensülin salgılanmasına ve dolayısıyla da kan şekerinin çabuk yükselip, çok ani düşmesine de neden olacaktır. Bu sebepten dolayı, kanınızda dolaşan ensülin gece yarısı sizi yatağınızdan kaldırıp, çikolata veya kek gibi atıştırmalara itebilecek güce sahiptir. Birde bu durum alışkanlık halini alırsa, yandık! Bu gibi kimseler için bir isim bile var… karbolik!

Tatlı krizleri için ne yapabiliriz?

Ne yapılabilir? Her şeyden önce bu durumu aile hekiminiz ile bir görüşün. Daha sonra kendinize bir iyilik yapın ve bir glisemik endeks tablosu bulup buzdolabına asın. Tatlı krizlerinin geldiğini hissettiğiniz anda bu listeden en düşük GI değerine sahip besinlere erişin. Ekmek yoksa pasta yemeyin… Kompleks karbonhidratlar, düşük GI değerine sahip olduklarından kana daha yavaş geçerek, kan şekerini daha yavaş yükseltip, uzun süre aynı seviyede kalmasını sağlar. Aklınızda bulunsun…