Kadında rahim içine kimyasal bir madde salgılayabilen,4 cm’lik T harfi şeklinde bir araç yerleştirilerek gebelikten korunma yöntemidir.Toplumumuzda korunan kadınların en çok rağbet ettikleri, en sık kullanılan yöntem spiral taktırmaktır.Rahim içinde spiral dururken spiralin ince ipleri rahimden hazneye doğru uzanır.Buda her muayenede jinekologun ipleri görerek, kadında spiral olduğunu anlamasını ve gerektiğinde kolayca iplerden çekip çıkartabilmesini sağlar.
Spiral taktıran gebe kadının gebe kalma riski nerdeyse sıfırdır.Yani kadın gebe kalma korkusu taşımadan rahatlıkla ilişkide bulunabilir.Yüzde birden de az oranda gebe kalma riski olduğu da unutulmamalıdır.
Jinekologlar, her kadına spiral taktırmayı önermez.Doğum yapmamış, genç bayanlarda rahim içine spiralin oturması zordur, yan etkileri fazladır ve bu kadınlarda spiralin rahimden düşme riski vardır.
Bundan başka, birden çok sayıda partneri olan kadınlar da spiralden başka yöntemler kullanmalıdır.Çünkü ilişkiye girilen partner sayısı arttıkça kadının enfeksiyon kapma riskide artacaktır.Bu enfeksiyonlar rahimde spiral varken daha rahat oluşur.Bu nedenle poligamik yani çok eşli cinsel yaşamı olan kadınlara spiral tavsiye edilmemektedir.Buna karşılık bir yada daha fazla doğum yapmış, tek eşli olan her kadına güvenle spiral takılabilir.
Spiralin takılması için tercih edilen zaman, adetin bitiminden hemen sonraki ilk günlerdir.Bu dönemde spiral daha rahat ve kolayca takılır.Ayrıca o ay için spiralin koruyuculuğu ve güvenirliği artar.
Adetten sonraki ilk günlerde kadın, jinekologa başvurur.Normal poliklinik şartlarında 1 dakikdan daha kısa bir sürede, çoğu zaman hiçbir ağrı hissetmeden takılır.İşlem sırasında antestezi verilmez, gerek yoktur.Doğru şekilde yapılırsa ya hiç ağrı olmaz, olursada çok az olur.
İşlemden sonraki ilk birkaç gün, az miktarda kanama ve hafif kasık ağrısı olması normaldir.Şiddetli kanama ve ağrı olması ise anormaldir.Spiralin yanlış takıldığını, doğru yerinde olmadığını gösterir.Derhal doktora başvurmak gerekir.
Spiral takıldıktan bir ay sonra tekrar jinelologunuza başvurarak, varsa kanama, kasık ağrısı gibi şikayetlerizi anlatmanız gerekir.Jinekolog bir muayene ve gerek görürse ültrason yaparak, spiralin rahim içinde olup olmadığını kontrol eder.Hemen tüm spiraller 5 yılın sonunda çıkarılmamalıdır.Bundan sonra gebelikten koruma başarısı düşer,enfeksiyon riski artar.Çıkarılması da takılması gibi basit ve anestezi gerektirmeyen bir işlemdir.Eski spiral çıkarıldıktan sonra aynı anda yeniside takılabilir.Hiçbir sakıncası yoktur.Böylece kadının gebelikten korunmasında süreklilik sağlanmış olur.
Spirali taktıran kadınlar 1 ay sonra jinekologa kontrole gitmeli, spiralini 5 yıl sonra çıkarttırmalı yada yenisi ile değiştirmelidir.Spiral, daha önce doğum yapmamış kadınlar için uygun değildir.
HORMONLU SPİRAL
Normal spiral ile aynı şekilde olan bu araçların gövdesinden, rahim içine progesteron türevi olan hormonlar salgılanır.Normal spiralin uygulanması ile aynı yöntemle, aynı şekilde, adet sonrası dönemde takılır.Normal spiralden biraz daha kalın olduğundan uygulanması sırasında ve sonrasında kasıklarda ağrı şikayetlerine neden olabilir, ancak ağrı saatler, içinde kendiliğinden kaybolacaktır.
Spiralin gövdesinden beş yıl boyunca rahim içine ve oradan da kana hergün sabit miktarda moleküler olarak progesterona benzeyen bir hormon salgılanır.Yani normal spiral gibi hormonlu spiralinde ömrü 5 yıldır ve sürenin sonunda çıkartılması gerekir.
Salınan hormon hem yumurtlamayı engeller, hem rahim ağzı kanalının spermlerin geçişine izin vermeyecek şekilde kapanmasını sağlar.Diğer taraftan rahim içi zarının incelmeye neden olarak olası döllenmiş bir yumurtanın rahim içine yerleşmesini önler.Tüm bu yönleriyle etkili bir doğum kontrolü sağlamaktadır.
Hormonlu spiral “perimenopozal dönem kadınları” dediğimiz, menopoza yaklaşmış yaş grubunda olup, fazla adet kanamaları olan kadınlar için uygun doğum kontrol yöntemi olarak görünmektedir.
Özellikle fazla miktarda kanamadan şikayetçi olan, aynı zamanda korunmak isteyen en az 1 doğum yapmış 40’lı yaşlardaki kadınlar için hormonlu spiral uygu bir seçenek olabilir.Spiralin gövdesinden rahim içine verilen hormon sayesinde rahim iç zarının incelenmesi sağlanır ve sonuçta adet kanamalarının hem süresi hem miktarı önemli oranda azalır.Hormonlu spiral yerleştirildikten sonraki 2-3 ay içinde, spiralin gövdesinden salınan progesteron benzeri hormonun kan dolaşımına katılmasına bağlı lekelenme tarzında düzensiz kanamalar, baş ağrısı, huzursuzluk, göğüslerde hassasiyet, cücutta şişkinlik hissi gibi yan etkiler görülebilir.Bu yan etkiler hormonlu spiralin takılmasını takip eden ilk aylarda ortaya çıkabilir, yani birkaç ay içinde kendiliğinden sonbulan geçici yan etkilerdir.
Normal spiral ile aynı şekilde olan bu araçların gövdesinden, rahim içine progesteron türevi olan hormonlar salgılanır.Normal spiralin uygulanması ile aynı yöntemle, aynı şekilde, adet sonrası dönemde takılır.Normal spiralden biraz daha kalın olduğundan uygulanması sırasında ve sonrasında kasıklarda ağrı şikayetlerine neden olabilir, ancak ağrı saatler, içinde kendiliğinden kaybolacaktır.
Spiralin gövdesinden beş yıl boyunca rahim içine ve oradan da kana hergün sabit miktarda moleküler olarak progesterona benzeyen bir hormon salgılanır.Yani normal spiral gibi hormonlu spiralinde ömrü 5 yıldır ve sürenin sonunda çıkartılması gerekir.
Salınan hormon hem yumurtlamayı engeller, hem rahim ağzı kanalının spermlerin geçişine izin vermeyecek şekilde kapanmasını sağlar.Diğer taraftan rahim içi zarının incelmeye neden olarak olası döllenmiş bir yumurtanın rahim içine yerleşmesini önler.Tüm bu yönleriyle etkili bir doğum kontrolü sağlamaktadır.
Hormonlu spiral “perimenopozal dönem kadınları” dediğimiz, menopoza yaklaşmış yaş grubunda olup, fazla adet kanamaları olan kadınlar için uygun doğum kontrol yöntemi olarak görünmektedir.
Özellikle fazla miktarda kanamadan şikayetçi olan, aynı zamanda korunmak isteyen en az 1 doğum yapmış 40’lı yaşlardaki kadınlar için hormonlu spiral uygu bir seçenek olabilir.Spiralin gövdesinden rahim içine verilen hormon sayesinde rahim iç zarının incelenmesi sağlanır ve sonuçta adet kanamalarının hem süresi hem miktarı önemli oranda azalır.Hormonlu spiral yerleştirildikten sonraki 2-3 ay içinde, spiralin gövdesinden salınan progesteron benzeri hormonun kan dolaşımına katılmasına bağlı lekelenme tarzında düzensiz kanamalar, baş ağrısı, huzursuzluk, göğüslerde hassasiyet, cücutta şişkinlik hissi gibi yan etkiler görülebilir.Bu yan etkiler hormonlu spiralin takılmasını takip eden ilk aylarda ortaya çıkabilir, yani birkaç ay içinde kendiliğinden sonbulan geçici yan etkilerdir.
Yinede mevcut yan etkileri, Türkiye’miz için yeni bir yöntem sayılması ve bazı kurumlarda aracın sağlık sigortası kapsamı dışında olması, yani ödeme güçlüğü olması dolayısı ile yaygın olarak kullanılmamaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder